Grip sezonu bitiyor. Bu hafta grip aktivitesi %1 düzeyine indi. Ancak üst solunum yolu enfeksiyonlarına neden olan diğer virüsler hala dolaşımda. Ateş, tüm vücudunuzda ağrı, burun akıntısı ve boğaz ağrısı hala var ve bu sefer suçlu ‘grip’ değil. Bu belirtilerin sorumlusu artık büyük ölçüde diğer solunum yolu virüsleri, metapnömovirüs, koronavirüsler ve Adenovirüs. Bu hafta Grip azalırken Adenovirüsün çok arttığını görüyoruz. Dünya Sağlık Örgütü (WHO)’ne göre Adenovirüs, tüm solunum yolu enfeksiyonlarının %2-5'inden sorumlu ve üst solunum yolu semptomlarınız varsa test yapmadan adenovirüs ile diğer virüsler arasında ayrım yapmak neredeyse imkansızdır.
Adenovirüsler gripten daha az bilinen DNA virüsleridir, oysa çocuklar arasında oldukça yaygındır. Adenoviridae 2 cinse ayrılır: kuş adenovirüsleri (aviadenovirüsler) ve memeli adenovirüsleri (mastadenovirüs). 100'den fazla serolojik türü vardır ve bunların 49'u insanları enfekte eder. Farklı adenovirüs serotipleri farklı belirtilere neden olur. Aerosol damlacıkları, kan ve fekal-oral yolla yayılır.
Çocuklar on yaşına kadar en az bir kez adenovirüs enfeksiyonu geçirirler. Adenovirüs, birden fazla organ sistemini enfekte eder. Üst solunum yolu enfeksiyonlarının yanı sıra; ishal, konjonktivit (pembe göz), mesane iltihabı, mide ve bağırsak iltihabı, bronşit ve beyin ve omuriliği etkileyen nörolojik hastalıklara da neden olabilir. Ama çoğu çocuk, adenovirüs enfeksiyonuna yakalandıklarını fark etmez ve sadece hafif bir ishal veya hafif öksürük yaşayabilirler. Genellikle hafif seyrettikleri için grip gibi tehdit oluşturmazlar. Her sene grip mevsiminde, binlerce kişi griple ilişkili komplikasyonlar nedeniyle hastaneye yatar. Grip hastalığının neden olabileceği hasar, bildiğimiz diğer tüm virüslerden farklı bir ölçektedir. Diğer taraftan adenovirüs enfeksiyonu ciddi seyreden kişiler genellikle bağışıklık sistemi zayıflamış kişilerdir. Organ nakli geçirmiş veya bağışıklık sistemlerini zayıflatan bir hastalıkları olabilir. Grip, tamamen sağlıklı genç bir yetişkini veya çocuğun 24 saat içinde acil servise gitmesine neden olabilir. Bağışıklık sisteminiz zayıf olmadığı sürece adenovirüs enfeksiyonlarında bunun olmasını beklemeyiz. Adenovirüs enfeksiyonları, bağışıklık sistemi sağlıklı kişilerde asemptomatik ve kendi kendine sınırlıdır. Ancak bağışıklık sistemi zayıf kişilerde ise hastalık spektrumu çok daha geniştir ve sonuçları potansiyel olarak ölümcül olabilir. İmmün sistemi baskılanmış hastalarda mortalite oranı %70'lere kadar çıkabilmektedir.
Her iki virüs için de bir aşı olmasına rağmen, yalnızca grip aşısı 6 aylıktan büyük herkese önerilmektedir, ancak geçen yıl yetişkinlerin yalnızca %37'si aşı oldu. Adenovirüs aşısı ise yalnızca 17-50 yaş arasındaki askeri personel için onaylanmıştır. Adenovirüs kolayca yayılır. Kendinizi korumak için sık sık el yıkamanız; yıkanmamış ellerle gözlere, buruna veya ağza dokunmamanız ve hasta olan kişilerle temastan kaçınmanız önerilir.
Adenovirüsün dinlenmek ve bol sıvı tüketmek dışında özel bir tedavisi yoktur.
Uzm. Dr. Tutku Taşkınoğlu