Grip ve RSV henüz kendini göstermedi. Covid-19 da düşük seyrederken Rhinovirüs ve parainfluenza gibi soğuk algınlığı virüsleri dolaşımda ve uzun süren enfeksiyonlara neden oluyorlar. Hafta sonu havaların soğumasıyla birlikte önümüzdeki hafta solunum yolu enfeksiyon mevsiminin başlamasını bekliyoruz.
Bu arada dünya H5N1 yani kuş gribini takip ediyor ve özellikle ABD’de yumurta fiyatlarını etkileyecek derecede endişeler devam ediyor. Çünkü kuş gribi (H5N1) kümes hayvanı çiftçilerini etkiliyor, geçen yılki kadar kötü olmasa da dikkat çekici.
Genel halk için acil bir endişe kaynağı yok (insanlar için risk hala düşük), ancak H5N1 hakkında ve bunun insanlar için ne anlama gelebileceği hakkında araştırmalar devam ediyor.
Bu yıl elli üç kişi H5N1'e yakalandı, çoğunlukla süt inekleri ve kümes hayvanlarıyla doğrudan temas vardı. Ama bazı vakaları kaçırdığımızı biliyoruz. CDC, hiçbir zaman belirti göstermeyen bazı süt işçilerinin H5N1 e karşı antikorlara sahip olduğunu buldu. Bu tespit enfeksiyonun asemptomatik, yani belirti göstermeden seyredebildiğini gösteriyor. H5N1'in bir kuzeni olan mevsimsel grip hakkında bildiklerimiz göz önüne alındığında bu şaşırtıcı değil.
Diğer taraftan Kanadalı bir genç, H5N1 enfeksiyonu nedeniyle yoğun bakımda. Bu, Kanada’nın bilinen ilk H5N1 insan enfeksiyonu. Ne yazık ki, sağlık yetkilileri gencin hastalığı nasıl kaptığını bilmiyor. Kuşlarla, ineklerle veya domuzlarla hiçbir teması olmamış ancak köpekleri çok hasta olduğu için uyutulmuş; epidemiyologlar şu anda bunu araştırıyor. Gencin enfeksiyonu ciddi geçiriyor olmasının nedeni muhtemelen yaşla ilgili. Çünkü kişi ne kadar gençse, mevsimsel gribe maruz kalmanın sağladığı çapraz koruma da o kadar az oluyor.
Virüs, sevmediğimiz yerlerde mutasyona uğruyor. Kanadalı yoğun bakım hastasının virüsü genetik olarak incelendiğinde virüsün insanları enfekte etme yeteneği kazanmasını sağlayan mutasyonlar bulundu. Bu değişiklikler elbette tek başına virüsün etkili bir şekilde insandan insana yayılmaya hazır olduğu anlamına gelmiyor. Bunun olması için muhtemelen başka mutasyonlara ihtiyacı var.
Tabi virüs, insanları enfekte etmeye devam ederse bu mutasyonların gerçekleşme olasılığı da o kadar artar. Ayrıca, CDC bazı mutasyonların antivirallerin etkinliğinin azalmasıyla ilişkili olduğunu da bildirdi. Yine de bu değişikliklerin şu anda antiviralleri tamamen etkisiz hale getirecek kadar büyük olmadığı düşünülüyor.
Uzm Dr. Tutku Taşkınoğlu